Michail Sergejevitsj Gorbatsjov was secretaris-generaal van de Communistische Partij van de Sovjet-Unie van 1985 tot 1991 en president van de Sovjet-Unie van 1990 tot 1991.
Zijn poging om de communistische partij te hervormen leidde uiteindelijk niet alleen tot het einde van de Koude Oorlog (waarvoor hij op 10 december 1990 de Nobelprijs voor de Vrede ontving) maar onbedoeld ook tot het einde van de politieke almacht van de partij en daarmee tot het uiteenvallen van de Sovjet-Unie.
Gorbatsjov sprak* over het gemeenschappelijke Europese Huis. Europa moest volgens hem een gemeenschap zijn van soevereine staten, met grenzen waar mensen, goederen en ideeën ongehinderd kunnen passeren. Militaire pacten zoals de NAVO en het Warschaupact zouden in het gemeenschappelijke huis Europa nog nauwelijks een rol spelen. Een nieuwe veiligheidsstructuur zou gezamenlijk opgezet kunnen worden.
Het Europese Huis bouwt voort op dit gedachtengoed.
* bijvoorbeeld op 1 oktober 1987 in Moermansk