EAEU 1/5: Armenië

In het kader van kennismaking met de landen van de Euraziatische Economische Unie hier het eerste landenrapport: Armenië

Delen...
Bron: Stockholm International Peace Research Institute (SIPRI)

Algemene informatie

De Republiek Armenië is met zijn 29.743 km2 bij lange na het kleinste land dat onderdeel is van de Euraziatische Economische Unie. De officiële landstaal is Armeens en het inwoneraantal bedraagt ongeveer 3 miljoen mensen, waarvan een derde zich in de hoofdstad Jerevan bevindt. Het overige deel woont vooral op het platteland of in kleine steden. Als uitzondering op de meeste andere, overwegend islamitische landen in haar regio, heeft Armenië het christendom als staatsreligie. Armenië was zelfs de eerste officiële christelijke staat ter wereld!

Geografie

Het land grenst nergens aan zee, maar heeft aan alle zijden buurlanden; Azerbeidzjan, Georgië, Iran en Turkije. Wel kent Armenië één van de hoogstgelegen zoetwatermeren ter wereld met 1900m boven de zeespiegel, namelijk het Sevanmeer. Door toedoen van de mens is het meer de laatste decennia zelfs nog enkele meters gedaald, het had nog zo’n twintig meter hoger kunnen liggen. Er lopen 2 rivieren door Armenië van noord naar zuid, de Debed en Hrazdan. Helemaal in het zuiden loopt de rivier de Aras, welke wordt voorzien van water door vele andere, kleinere rivieren die door het land stromen. Over het algemeen is Armenië een berg- en bosachtig land. De hoogste berg is de Aragats, met 4095 meter (Mont Blanc (FA/IT): 4810m, Narodnaja (RU): 1894m).

Geschiedenis en politiek

De laatste 100 jaar zijn zeer bepalend geweest voor hoe Armenië er nu uitziet. In de Eerste Wereldoorlog vond de Armeense genocide plaats, waarin een groot deel van de Armeense bevolking is vermoord en waarna de eerste grote emigratiegolf plaatsvond. In 1920 werd Armenië binnengevallen door het Russische leger en werd het lid van de Trans-Kaukasische Socialistische Federatieve Sovjetrepubliek (TKSFS), samen met Azerbeidzjan en Georgië. De TKSFS had zijn eigen munteenheid en postzegels, maar viel in 1936 uit elkaar, waarna Armenië zijn eigen Sovjetrepubliek werd.

Tot 1991 bleef Armenië lid van de Sovjet-Unie (SU). Na de desintegratie hiervan werd het een onafhankelijke republiek met een minister-president als staatshoofd, een rol die sinds de laatste verkiezingen in 2018 vervuld wordt door Nikol Pashinyan. Er zijn elke 5 jaar verkiezingen voor de 132 zetels in het Armeense parlement; de eerstvolgende verkiezingen zijn dus gepland voor 2023. Momenteel worden 88 zetels bezet door leden van Pashinyan’s partij en de rest van de zetels zijn verdeeld onder leden van de conservatieve en de liberale partij, die er respectievelijk 26 en 18 hebben.

Onafhankelijkheid

Zoals wel vaker gebeurt, volgde er op de onafhankelijkheid een economische crisis in Armenië ten gevolge van het Nagorno-Karabach (NK) conflict met Azerbeidzjan. NK was onder de SU een autonome provincie van Azerbeidzjan met Armeense meerderheid, gescheiden van Armenië door het Karabach-gebergte. Na de val van de SU zorgde het etnische contrast tussen Armeniërs in de provincie en Azerbeidzjanen in de rest van het land tot een conflict tussen de twee landen en belandde Armenië in een grote economische crisis. Vandaag de dag is NK een zelfverklaarde onafhankelijke provincie van Azerbeidzjan, die echter internationaal niet als zodanig wordt erkend. 

Internationale betrekkingen

Als lid van meerdere regionale en globale organisaties heeft Armenië met veel landen goede internationale betrekkingen. Op de website van het Ministerie van Buitenlandse Zaken staat een overzicht van welke organisaties het betreft naast de EAEU: https://www.mfa.am/en/international-organisations

Economie en munteenheid

De voornaamste industrieën in Armenië behoren tot de primaire sector. Bovenaan staan de extractie, verwerking en export van ruwe grondstoffen en metalen, die bij elkaar meer dan de helft van Armenië’s exportsector opvullen. Daarnaast spelen de productie van wijn en cognac en de textielindustrie een grote rol in het bruto nationaal product (BNP), dat in 2018 optelde tot 12,4 biljoen US dollars.

De Armeense munteenheid heet ‘Dram’ (AMD). Het symbool is een kleine aanpassing op de hoofdletter K in het Armeens. Momenteel is de wisselkoers met de euro 1,00 € = 531,304 AMD.

Emigratie

Al telt Armenië zelf 3 miljoen inwoners, er zijn buiten de landsgrenzen nog ongeveer 2 keer zoveel Armeniërs te vinden. De kaart hieronder toont aan waar deze zich zoal bevinden.

Bron: https://nl.wikipedia.org/wiki/Armeense_diaspora

Taal

In onderstaand overzicht van Indo-Europese talen is te zien dat Armeens een hele eigen tak heeft. Vergeleken met de meeste andere moderne talen, die pas veel later zijn ontstaan, is dit een bijzondere plek. Van de drie verwante talen uit de Oudheid – Armeens, Frygisch en Thracisch – is Armeens de enige nog levende taal. Er wordt onderscheid gemaakt tussen twee dialecten: Oost- en West-Armeens. Oost-Armeens wordt vooral in delen van Armenië en Iran gesproken, en West-Armeens in delen van Armenië, Turkije en door de meeste mensen uit de Armeense diaspora.

Toerisme

Ook toerisme bekleedt een groot deel van het Armeense BNP – het aantal toeristen loopt sinds 2007 gestaag op met een record van 1,9 miljoen in 2019. De meesten gaan naar Jerevan en bezoeken daarnaast de Armeense bergen en natuur. Armenië heeft ook 4 UNESCO-geregistreerde plekken; de kerk van Echmiatsin en de Zvartnots ruïnes, de Byzantijnse kloosters van Haghpat en Sanahin en de Middeleeuwse kloosters van Geghard en de Noorderlijke Azat vallei.

Ararat

Armenië is beroemd vanwege Ararat.

Ararat is ten eerste een prachtige berg in het hoogste vulkanische massief in het Armeense gebergte in het Oosten van Turkije op 16 km van de grens met Iran en op 28,5 km van de grens met Armenië.

Ten tweede is Ararat het bekendste productmerk van Armenië; heerlijke cognac, beroemd in de hele regio en bij kenners.


Delen...